Ekshumacja zwłok i szczątków ludzkich to ich wtórne wydobycie z grobu. Kiedy jest ona dopuszczalna i na jakich zasadach? Kto może wnioskować o zezwolenie na takie działanie? Wyjaśniamy.
Ekshumacja zwłok to trudny temat – zwłaszcza dla rodziny, która już pożegnała się ze zmarłym bliskim. Czasem jednak ponownie odgrzebanie zwłok jest podyktowane koniecznością. Sprawdź, jak wówczas przebiega cała procedura i co dzieje się potem ze szczątkami ludzkimi.
Ekshumacja zwłok – kiedy jest możliwa
Ekshumacji zwłok dokonuje się na umotywowaną prośbę członków najbliższej rodziny (małżonka, dzieci, wnuków, krewnych w linii bocznej do czwartego stopnia pokrewieństwa itp.). Swoją prośbę może także złożyć każda inna osoba, która dobrowolnie się do tego zobowiąże – nawet, jeśli nie była spokrewniona ze zmarłym. Wydobycie zwłok może także zostać przeprowadzone na wniosek organów państwowych, np. zarządzenia prokuratury albo na podstawie decyzji państwowego inspektora sanitarnego (jeśli np. teren cmentarza ma zostać przejęty na inny cel). Wnioskować o ekshumację zwłok może również Prezes Instytutu Pamięci Narodowej.
Ekshumacji dokonuje się od 16 października do 15 kwietnia, jedynie w godzinach porannych.
Jakich formalności trzeba dotrzymać, aby dokonać ekshumacji?
Jeśli ekshumacja ma odbyć się na wniosek członków rodziny, muszą oni stosowne pismo skierować do państwowego powiatowego lub granicznego inspektora sanitarnego. Następnie (jeszcze zanim uzyskają pozwolenie) o podjętej procedurze powinni poinformować zarząd cmentarza. Zezwolenia na ekshumację udziela się w sytuacji, gdy bliscy pragną przenieść i ponownie pochować zmarłego na tym samym lub innym cmentarzu. Można także ubiegać się o zgodę na wykonanie ekshumacji w celu wyremontowania miejsca pochówku.
Jedyne niepodważalne ograniczenie dotyczy zmarłych na choroby zakaźne. Ich zwłok na wniosek najbliższej rodziny zmarłego nie można ekshumować w okresie do 2 lat od złożenia do grobu.
Wszelkie informacje prawne na temat tego, jak przeprowadzać ekshumację oraz kiedy jest to możliwe zawarte są w ustawie o cmentarzach i chowaniu zmarłych z 1959 r. oraz towarzyszących jej rozporządzeniach ministra zdrowia. Warto zapoznać się z nimi, bo nieco inne zasady dotyczą ekshumacji zwłok (czyli ciała złożonego do grobu przed upływem 20 lat), a inne szczątków ludzkich (czyli osoby zmarłej od ponad 20 lat).
Ekshumacja zwłok to proces, podczas którego należy zachować szczególną ostrożność. Towarzyszyć ekspertom mogą wówczas jedynie członkowie najbliższej rodziny. Po przeprowadzeniu ekshumacji, najszybciej jak to możliwe należy ponownie pogrzebać szczątki lub ciało zmarłego.
Zobacz także:
- Jak wygląda nieboszczyk po 10 latach?
- Czy kremacja jest w ubraniu, czyli co trzeba wiedzieć o kremacji zwłok
- Krajowy i międzynarodowy transport zwłok. Co warto o nim wiedzieć i na jakich zasadach odbywa się przewóz zwłok?
- Kiedy zdjąć klepsydrę pogrzebową i kto powinien to zrobić?
- Zmarli w 2024 roku. Co warto wiedzieć o nowych przepisach? Czego dotyczą zmiany? Jak zmieniła się definicja cmentarza?
- Podziemne katakumby – nie tylko rzymskie cmentarzyska
